27 Mayıs'ın hatırlattıkları (1)
27 Mayıs 1960…
Türkiye’nin tarihsel akışını değiştiren ana noktalardan biri…
Türkiye’nin diyoruz, çünkü biz resmi Türkiye Cumhuriyeti’nden bahsediyoruz…
Birde gayrı resmisi mi var diye soracaksınız elbette…
Hayır elbette yok… ama Fransızlar, 1500’lü yıllardan bu yana Anadolu coğrafyasını Türkiye diye not etmişler..
Türkiye Cumhuriyet’i adı 29 Ekim 1923’te resmiyet kazanmış…
Dolayısı ile de Cumhuriyetimizin tarihsel akışını değiştiren tarihlerden söz ediyoruz…
Elbette ilki 23 Nisan 1920 ila 29 ekim 1923 yılları arsında destan yazılan bir tarih…
Malum bu destanın yazılışının ilk adımını daha bir kaç gün önce 100. yılını kutladık…
19 Mayıs 1919 Atatürk’ün Samsun’a çıkışı…
Ama biz Cumhuriyetin ilanından sonraki yıllardan söz edeceğiz…
Cumhuriyetimizin ikinci kırılma noktası 1946-1950 yılları arası..
1946’ta çok partili döneme geçiyoruz ve 1950’de ilk kez devletin kurucu partisi, iktidarı Demokrat Parti’ye devrediyoruz…
Bu Cumhuriyetimizin çok partili demokrasi ile tanışmasıdır…
Ve 3.kırılma noktası 27 Mayıs 1960…
İktidardaki Demokrat Parti askeri bir darbe ile devrilmiş ve Türkiye’de yeni bir fetret devri başlamıştır…
27 Mayıs bir askeri cunta yönetimidir…
Türkiye’de bir iddia vardır…
Türkiye’deki tüm darbeleri ABD’nin zoru ile yapılmıştır…
Bir süre yönetimde kalmışlar ancak sonra geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
Ama darbeci askerler, kısa sürede iktidarı sivil kişilere devretmişlerdir…
Ve ne ilginçtir ki; devredilen yeni siviller, devrilen iktidarın devamı niteliğinde olan kişilerdir…
27 Mayıs’tan kısa bir sonra iktidara gelen Adalet Partisi, Demokrat Parti’nin devamıdır ve kurucusu da iktidarı devirdiği ileri sürülen ordunun bir generali Ragıp Gümüşpala’dır..
Kimdi Ragıp Gümüşpala şimdi onu görelim
xxx
1897’de Edirne'de doğan Ragıp Gümüşpala Kuleli Askerî İdâdisi'nde okurken 1916'da Birinci Dünya Savaşı'na katıldı. Galiçya ve Filistin Cephelerinde çarpıştı. 1918'de İngilizlere esir düştü. İki sene sonra yurda döndü. İstiklâl Savaşı'na katıldı. Cumhuriyetin ilânından sonra Şeyh Said ve Tunceli ayaklanmalarının bastırılmasında vazife aldı.
Yarım kalan eğitimini tamamlayıp 1934'te Harp Akademisi'ni bitirerek kurmay subay oldu, orgeneralliğe kadar yükseldi ve Genel Kurmay Başkanlığı'na tâyin edildi. İki ay sonra, 27 Mayıs 1960'ta ülke yönetimini ele alan Millî Birlik Komitesi tarafından tasfiye edilen subaylarla birlikte emekliye sevk edildi.
Eski Demokrat Parti'ye yakınlık duyanlar tarafından, 11 Şubat 1961 tarihinde kurulan Adalet Partisi'nin genel başkanlığına getirildi. 15 Ekim 1961 seçimlerinde İzmir'den milletvekili seçildi. Partisi, iktidar ortağı olmasına rağmen kabine dışında kalmayı tercih etti. Ölümü üzerine Adalet Partisi Genel Başkanlığı'na Süleyman Demirel seçildi.
Ragıp Gümüşpala 5 Haziran 1964’te öldü.
(Devamı yarın)
