BALIKÇILARIN ÇİLESİ
Sanırım en ağır mesleklerden biri de balıkçılıktır. Balıkçılık mesleği hem
zevkli, hem de meşakkatlidir. O bağlamda onların yaşadıkları sıkıntılar, balıkçı
teknelerinin barınak sıkıntıları ve bir de kaçak balık avcıları...
Memuriyet dönemlerimde içinde bulunduğum ortam, hep balıkçıların
sorunlarına dayalı görevlerdi. Özellikle savaş sonrasında bazı sahil şeritlerinin
askeri bölge alanına dahil edilmesi, balıkçılarımızı hayli sıkıntıya sokmuştur.
Belki çoğu insan bilmez balıkçı barınaklarının ne olduğunu. Veya deniz ve
balıkçılıkla ilgisi olmayan insanlar daha bir yüzeysel algılarlar o ifadeyi.
Balıkçıların en büyük derdidir kuzey sahillerimizde gerekli miktarda ve
kapasitede balıkçı barınakları olmaması. Bir başka anlatımla balıçı
barınakları, balıkçı kayık ve gemilerinin fırtınalı günlerde deniz araçlarını
koyabilecekleri küçük liman veya küçük bir koydur esasında.
Tabii ki en sağlıklı barınaklar, çok kapasiteli balıkçı limanlarıdır. Örneğin
Mağusa Limanı, Erenköy, Gemikonağı ve Girne Limanları gibi...
Zaman zaman belli günlerde yediğimiz balığı temin etmek için bir balıkçı
dükkanına gittiğimizde, bize tezgahına koyduğu Türkiye’den gelme balıkları
gösterirler. Veya sabahın köründen yerli balıkçıların yakaladıkları belli balıkları
tezgahlarına koyarlar.
Her zaman kendime sormuşumdur...
“Yahu bu bizim Kıbrıscığımız Akdeniz’in ortasındadır ama bizler, neden
balık bulamıyor veya balığa doyamıyoruz?”
Gerçekten tuhaf değil mi Kıbrıs gibi bir deniz ülkesinde piyasayı
doyuracak yerli balık olmaması?
Zaman zaman balıkçılar, sorunlarını dile getirmek için haklı olarak
seslerini yükseltirler. Kimisinin gemisi fırtınadan zarar görmüş veya limanda
fırtınadan batmıştır, kimisi balıkçı barınaklarından dert yanmıştır, kimisi de
“kaçak balıkçılar” dan dert yanmıştır.
Mesela Sahil Güvenlik ekibi, birkaç gün önce KKTC sularının 7 deniz mili
açığında, “İdrisoğulları- 1” adlı balıkçı teknesini balık yakalarken tespit edip,
geminin 13 müretterabını tutuklayıp mahkeme huzuruna çıkardı. Şu anda o
balıkçılar göz hapsinde yargılanmayı bekliyorlar.
Verilen bilgiye göre bu kaçak balıkçılar, Türkiye’nin güney sahillerinden
gelip gırgır tekneleri ile 3 bin 600 kilo ağırlığında orkinos, yazılı orkinos ve
çizgili orkinos yakalayıp piyasaya satmışlar. Tabii ki bu balık kümesinin içindeki
palamutları da unutmamak lazım.
Bizim yerli balıkçılarımız haklı olarak isyan ettiler kaçak balıkçıların kendi
sularımızda avlanmalarına. Hatta bilinen odur ki, pek çok kez balıkçılarımız şu
kaçak balıkçıları ihbar etmişler ama onların sesine kimse kulak vermemiş.
2
Her ülkede bu tür olaylar olsa da, yasak avlanan sulardaki cezalar çok
ağır olduğu gibi tedbirler de o denli güçlüdür. Bugüne kadar kaçak avlanan
yabancı menşeyli balkçı teknelerini yakaladıklarını hiç duymadık ve görmedik
de. Ama bu kez sahil güvenlik işi sağlam tutmuş ve bu on üç kaçak balıkçıyı
yakalayıp adaletin önüne koymuş. Bravo sahil güvenliğe...
Bu olay bugüne kadar pek çok kez kendi karasularımızda avlanıp da
yakalanamayan diğer balıkçılara da ders olsun. Doğrusu bu kaçak balıkçılara
mahkemenin ne ceza keseceğini merak ediyorum.
Bu balıkçıların gelip KKTC sularında kaçak balık avlanmaları, kafamda bazı
soruları da beraberinde getirdi.
Türkiye sularında balık mı yok? Bence var. Hem de balığın envayisi.
Türkiye’nin çeşitli sahil kasabalarında tatil yaptığımızda bunlara tanık
olmuşuzdur. Kaldı ki Türkiye’de özel havuzlarda bile balık yetiştirip piyasayı
doyuran nice yatırımcılar vardır. Ne gerek var canım bir sokumlu Kıbrıs
balıklarını şu bizim balıkçılarımızdan çalmaya?
Sanırım bizim yerel balıkçılarımızı şu kaçak avcılara karşı gösterdikleri
tepki, bayağı etkini göstermiş ve göstermeye de devam edecektir. Özellikle
sahil güvenliğe bu alanda çok görev düşmektedir.
Genel anlamda denizlerin durumunu incelediğinizde, birçok kara
sularında pek çok kaçakçılığın yapılmakta olduğunu görürüz. Kıbrıs her zaman
“Korsanların yatağı” olmuş ve tarihe de öyle geçmiştir. Herşeye rağmen
balıkçılık bambaşka bir olaydır.
O nedenle bundan sonra gözümüzü dört açıp, yerli balıkçılarımızın
hakları olan kendi karasularımızdaki balıkların avlanmasına prim vermeliyiz,
diyorum.