DİL ETKENİ
Dil, bir milleti millet yapan etkenlerin en önemlisidir. Kültürü taşıyan ve koruyan vasıtadır. Bireyin eğitimine yön veren ve bu eğitimin temellerini atan da dildir.
İnsan en samimi duygularını dil eğitimiyle alır. Beşikte dinlediği ninnilerle ana dilinin zevkine varır. Bunun için en sevdiğimiz dil ana dilimizdir. Ruhumuza coşkunluk veren bütün duygularımızı ana dilimiz vasıtasıyla kazanırız.
Ancak dil birliğine sahip olan bir ülkede milli eğitim kendinden bekleneni verebilir. Bu yüzden dil ve eğitim ayrılmaz bir bütündür.
Bunun içindir ki, Türk devletlerindeki Türk kardeşlerimiz ile dil ve alfabe birliğine gitmemiz bizi bize bağlayıcı ve anlayıcı etken olarak görülmelidir..
DİN ETKENİ
Din, kültürün en sağlam öğelerinden biridir. İslamiyet, Türklere yepyeni bir aile hukuku, medeniyet ve dünya görüşü kazandırmıştır. Gökalp, "Türk milletindenim, İslam ümmetindenim ; Garp medeniyetindenim " sözleriyle bunu özetler.
Din, korku esasına dayandırılmamalıdır. Sevgi ve coşkunluk verici olmalıdır. Bunun için Gökalp , kitaplarındaki vaaz ve duaların Türkçe olmasını ister. Bu dualar Türkçe olunca , Mevlid de olduğu gibi, eğitici etkisini gösterir ; daha çok coşkunluk verir.
Din edebiyat yoluyla öğretilmelidir. Aşk ile öğretilmelidir. Din adamının , dini dünya saltanatı haline getirmesine izin verilmemelidir. Dinin bu haliyle öğretimi sağlıklı değildir.
Mutlaka Prof. Dr. İ. Hakkı Aydın hocamın deyimiyle, İlahiyat fakültesi mezunlarından ilk 1000'e giren kardeşlerimizin matematik, fizik , hukuk ve biyoloji dalında devlet tarafından burs verilerek ihtisas yapmaları gerekir ki, insanlara yüce dinimizi anlatsınlar.
EKONOMİ ETKENİ
Ekonomi seviyeleri iyi olan ülkeler milli kültürlerini daha çabuk keşfetmişlerdir. Bu da iyi bir eğitim sistemi kurmalarını sağlamıştır. Eğitimim alt yapısı ve araştırmalar ekonomiyle ilgilidir.
ARAPÇA İSTEYEN URBÂN'A GİTSİN,
ACEMCE İSTEYEN İRAN'A GİTSİN
FRENGİLER FRENGİSTAN'A GİTSİN
Kİ BİZ TÜRK'ÜZ , BİZE TÜRKİ GEREKTİR.
(Kemal Paşa- Zâde Sait Bey )
Sevgi ve Saygılarımla.
