Dilimizi geliştirmek
Türkçe sevdamız diyenler var. Türkçe gönüllüleri kitlemiz var. Devletin kurumu Türk Dil Kurumu var. Türkçeyle ilgili emeği, endişesi olanlarımız var. Hemen her vatandaşın Türkçe ile ilgili olarak söyleyecekleri var. Ama Türkçe hardal danesi kadar ilerleme göstermiyor. Kimi insanlar hamaset yapıyor, kimisi Güneş Dil Nazariyesine sarılıyor, kimisi tarihte gelmiş geçmiş başka başka milletleri Türk asıllı yaparak Türkçe’ye 5 bin yıl 10 bin yıl tarih armağan ediyor. Ama Türkçe zerre kadar ilerlemiyor. İlerlemek bir yana her gün Latinceleşiyor, her gün İngilizce kelimeleri bünyesine alarak yine de adı Türkçe olarak insanlar arasında konuşuluyor. Konuşuyoruz ama nece konuşuyoruz diyen yok.
Xxxx
Bir dil nasıl gelişir? Kelime üreterek, isim üreterek, fiiller ve isimler dilin esasıdır. Elbette diğer aksamlar da çok gereklidir. Tümleçler, yer ve zaman bildiren tümleçler, sıfatlar, edatlar elbette gerekli. Bütün bunların sayıları artmıyorsa, yeni duyguları ifade etmek için yeni terimler üretilemiyorsa, dil nasıl gelişebilir, kimse düşünmüyor.
Dilin gelişmesi için yapısal sorunlar var ve giderilmiyorsa, alfabe sorunu var giderilmiyorsa, kimse kimseye kulak vermiyor ve herkes kendi bellediğini ilmi, kati, kesin verilermiş gibi anlatma şehvetinde ise dil nasıl gelişebilir, diye düşünmek gerek.
Xxxx
Türkçe’de 4 kere alfabe değiştirilmiş ama her alfabe ile başka başka sesleri iptal edip yok saymış. Göktürk alfabesinde de sorunlar vardı,Uygur alfabesinde de.Arap asıllı Osmanlı-Türk alfabesinde de, Latin asıllı Türk alfabesinde de sorunlar var. Kimi sesleri işaretleyememek gibi sorunlarımız var. Kimse bu sorunların giderilmesi için bir çalışma içinde değil.
Enver Paşa, Mustafa Kemal Paşa, Şinasi, ve çağdaşları kelime üretmekle, harf ilave etmekle meşgul oldular.
Arap asıllı Osmanlı-Türk alfabesine ç, p, j harfleri ilave edildi. Bu ilaveler zaten Arap alfabesini Türkleştiren faaliyetlerdi.
Latin alfabesine ç, ü, ğ, ş, gibi harfler ilave edildi. Ve orada bulunan w,x, q harfleri kullanıma alınmadı. Böylece Latin alfabesi Türkleştirilmiş oldu.
Xxxx
Batı dillerinden alınan kelimelerin sayısı hızla artıyor ve onları Türk ağız veya lehçesine, telaffuzuna uydurmak için de bir çaba gösterilmiyor. Heceleme olayı meselenin doğru tarafını bulmamız ayardım edecektir.
Tı-ra-fik, Tı-rabzon, Ti-ren, Tı-ra-je-di, Tı-rahom, dersek kelimeyi doğru yazarız. Heceleme yapmazsak Türk şehrinin ismini Trabzon diye yazarız ve bunu normal kabul ederiz. Bir Bakanlar Kurulu Kararı ile Tırabzon ilinin yazılışını Türkçe’ye uygun hale getirmek şarttır.
Batıdan alınan kelimelerin bir kısmını değiştirip, özellikle ilk hecelere müdahale etmemek gibi bir alışkanlık var. Bu yanlıştır. Başka dillerden alınan kelimelere Arapça ve Farsça’dan alınan kelimelere uygulanan uygulama yapılmalıdır.
Xxxx
Ka sesini ke sesine çevirmek için bir işaret icat edilmelidir. K harfinin alt ayağına bir çizgi ilave edilebilir. Yoksa ka ve ke ile ilgisi olmayan a harfine uzatma işareti koymakla bu mesele halledilmiş olmuyor.
Katip, kar, kainat, Kabe gibi kelimelerin telaffuzu yanlıştır. A harflerine işaret koyarak meseleyi halledilmiş sayılmaz.
Xxxx
Dilimizi seviyoruz ve onu geliştirmek istiyoruz diyen herkes alışıldık yanlışları ayıklamak ve gerekeni yapmak zorundadır. Harf üretmek, kelime üretmek, ses ve duygu üretmek, terim üretmek gerek. Yoksa dil hamasi konuşmalarla, onun kaç bin yıldır konuşuluyor olduğunu anlatmakla, dünyada ne kadar geniş bir coğrafyada, ne kadar çok insan tarafından konuşulyor olduğunu anlatmakla dil gelişmez. Aymazlıklara elveda demenin zamanıdır.
