Kalp, yürek, gönül
Kalp ağrısı adında bir roman hatırlıyorum. Kalp ameliyatı olan arkadaşlarımın sayısı da epeyce fazla. İnsanlar kendilerinin ne kadar iyi bir insan olduğunu anlatmak için, ya da ‘bakmayın ara sıra kötü olduğuma, aslında ben iyi bir adamım’ deme ihtiyacı duyduklarında ‘kalbim temiz’ derler. Kalp temizliğin, saflığın, berraklığın, şeffaflığın, içi-dışı bir olmanın mihengi.
Kimi insanların kalp gözleri açıktır. Siz daha ona hangi maksatla gittiğinizi söylemden o tahmin eder, kestirir, keşfeder. Kimi zaman da kalp kalbe karşı olur. Yani biri açıksa, karşısındaki de açıktır, ya da biri kapalıysa öteki de kapalıdır. Ama bu deyim daha çok yapmak istenen bir durumunun kendiliğinden gerçekleşmesi halinde söylenir.
Xxxx
Yürek nedir? Hayvani, canlı varlıkta, hayvan ve insan bedeninde kan pompalayan, kapakçıkları olan, her insanın kendi sol elinin yumruğu kadar olan kas, et, damar, sinirden oluşan bir organ. Kalp başka bir şey mi? Hayır. Kalp de bu. İnsandakine kalp, hayvandakine yürek demek adet olmuştur.
Fakat face’de herkes birbirine ‘yüreğine sağlık’ diyor. Yok canım, zannettiğiniz gibi değil. Herkes birbirine ‘hayvan’ demiyordur.
Yürek aslında mecazi anlamıyla cesaret demektir. Kalp temizliğin, yürek cesaretin merkezidir. ‘Adamda mangal gibi yürek var’, ‘Cesur yürek’ derken hep yüreği cesaretle irtibatlandırır.
Müteşebbisleri, girişimcileri cesaretlendirmek anlamında da yüreklendirmek tabiri kullanılır.
Xxxx
Bir de gönül var. Alınır, verilir, kırılır. Ne diyor şarkı, Gönül nedir bilene, gönül veresim gelir. Zor iş. Gönül nedir bileceksin, kolay değil.
Gönül yıkmak, gönül kırmak Allah’ın evini yıkmakla eş, hatta daha ağır tutulmuş. Yunus Emre yapılan ibadetlerin boşa gittiğini söyler gönül yıkma durumunda.
Hacı Bayram Veli, Mısırlı Niyazi, Hacı Bektaş Veli, Mevlana da Yunus’la aynı görüştedir bu konuda.
Ama gönül bir sırça saray. Camdan yapılmış adeta. Kalp ve yürek kaslardan, etten, damardan, kandandır ama gönül sırçadan, camdandır. O kadar kolay kırılır, o kadar yıkılır. Kırıp yıktıktan sonra gönül almak da mümkün ama, alınan gönül müdür, yoksa kırıkları mıdır, onu ayrıca incelemek gerek.
Xxxx
Gönül engin olabilir, yüce olabilir. Yanlışlıkla engin yerine alçak kelimesi kullanılabilir. Kullanmamak lazım. Gönül geniş olabilir, gönül daralabilir. Gönül ne akılın, ne cesaretin, ne temizliğin odağı kabul edilmemiş hiçbir zaman. Gönül Allah’ın eviyle eş tutulmuş. Gönül sevdanın, aşkın, sevginin, muhabbetin, şefkatin, merhametin, vicdanın, namusun, adaletin terazisi olarak telakki edilmiş hep.
Kalp gözü olduğu gibi gönül gözü, kulağı da var. Gönül dili de var.
Rivayet odur ki, gönül diliyle söylenen her söz hedefi 12’den tutturan mermi gibidir. Gönül dili nedir derseniz, o samimiyettir, ihlastır. Allah rızasıdır.
Xxxx
Gönül gözü, kulağı açık olan, gönül diliyle söyleyen insana gam yok. O artık manevi ikazları duyar, manevi ihtarlara kulak verir ve hayatın hiçbir acısı, onun canını acıtamaz.
Bir sır vereyim.
Çok istedim. Çok dua ettim. Hadiste ‘Men talebe vecedde vecede’ ibaresi var. Kim neyi isterse, ısrarla isterse verilir anlamında tercüme ediliyor. Yanlış. Israrla değil, samimiyetle, ihlasla isterse diye çevirmek gerek. Ama yine de olmamışsa, geriye dönüp bir bakmak gerek. Olmaması için o kadar çok manevi ikaz almışız ki saymakla bitmez. Ama o manevi ikazlar o anda algılanamamış, idrak edilememiştir. Sonra sakin kafayla geriye doğru bakıldığında, o çok istenen işin hayırlı olmadığı yüzlerce kere manevi ikazlarla anlatılmış olduğu idrak edilir.
Xxxx
En çok da siyasi alanda hizmet etmek isteyip de seçilememiş arkadaşlarımın bu konuda müsterih olmalarını tavsiye ediyorum. Allah isteseydi zaten olurdu. Allah’ın istemediğini kul neden istesin’.
