Kavli leyin

İnsanlar bir meslek ile hayatlarını sürdürürler. Hemen hemen her mesleğin bir öğretilmek,

öğrenilmek taraf var. Bu bakımdan hemen her insanın öğrendiği kadar da öğrettiğini hesaba katarsak,

herkes biraz öğretmendir denebilir. Anneden, annelik, babadan babalık, erkekten erkeklik, kadından

kadınlık, ustadan meslek, hocadan ilim öğrenilir. Her insan biraz öğretmen ise, hepsinin de üslubu,

tarzı, söz söyleme biçimleri, yumuşaklık ve sertlik, kırıcılık ve yapıcılık herkes için önem arz ediyor.

Xxxx

Yıllar önce, 1950’li yıllarda bir gazeteciye silahlı saldırı olmuştu. O genç, yıllar sonra başka herzeler de

yemiş olsa da, o gazeteciye saldırı olayında kimlerden nasıl etkilendiğini anlatmıştı. Adnan Menderes

başbakandı. Tek parti iktidarı vardı. Ama eski insanlar, CHP zihniyetindeki insanlar iş başındaydı ve

Menderes iktidarını kullanmakta zorlanıyordu. Konuşmalarında Vatan Gazetesi yazarı Ahmet Emin

Yalman’ı suçluyordu. Bir gazetecinin, büyükelçiliklerle temasta oluşunu, vatana ihanet olarak

değerlendiriyor ve halka şikeayet ediyordu. Bundan etkilenen o genç, Necip fazıl ve Büyükdoğu

Gazetesinden de etkileniyordu. Bir örgündüzen oluşturmuşlar ve genci görevlendirmişlerdi. Genç de

gitti ve Ahmet Emin Yalman’ı vurdu. O, böyle anlatıyordu.

Xxxx

Bu anlatımdan çıkan sonuç belli. Yöneticiler, manevi değer atfedilen insanlar, liderler konuşmalarına

dikkat etmek zorundalar. Ağızlarından çıkan kelimeler sadece kendilerini değil, milyonları etkiliyor.

Sorumlulukları büyük. Devletin alt kademelerinde hizmet görenler bu sorumsuz sözleri talimat olarak

algılayabiliyor. Kıraldan çok kıralcı olmaya soyunanlar olabiliyor. Demek ki lider böyle olmasını istiyor

diye düşünerek durumdan vazife çıkaranlar olabiliyor. Özel bir talimat almadığı halde, genel

talimatları özel talimat olarak uygulayabiliyor. İşte bu sakıncaları ortadan kaldırmak için kavli leyin

gerekli ve kaçınılmaz oluyor. Allah, Nebi’sine kavli leyini telkin ediyorsa, Bundan çıkarılacak ders şu

olmalıdır. Önemli makam ve mevkilerde bulunanlar yumuşak üslup ve hoş sözlerle meselesini

anlatmak zorundadır. Esasına bakılırsa her insan önemli makam ve mevkidedir. Anne, baba, ağabey,

usta, öğretmen, hoca her biri önemli makam ve mevkidir ve herkes üslubunu yumuşak, hoş, tatlı hale

getirmek durumunda.

Xxxx

İnsanın yüzü asık olabilir, yaratılıştan getirdiği bir yapısı vardır. Ama insanlık, din, ahlak, adap

insanlara o yapılarını inceltmelerini tavsiye ediyor. Ne yapayım, ben buyum’ demekle kurtulamazsınız.

Sert üslup başınıza faturalar çıkartır ve bu faturaları ödemeniz gerekir. Hiçbir makam ve mevkiiniz

yoksa bile yalnızlık faturası ödetirler. Ben şahsen hiçbir makam ve mevkii olmayan bir insan olarak

kavli leyin sahibi olmadığımdan yalnızlık faturası ödüyorum.

Ama yönetenler, makam-mevki sahipleri, idareciler, siyasetçiler sadece kendileri yalnızlık faturası

ödemekle kurtulamazlar. Temsil ettikleri devlete, yönettikleri millete de yalnızlık faturası ödemeye

yol açabilirler. Vebal büyüktür.

Xxxx

Musa peygamber yanına kardeşi Harun peygamberi de alarak Firavun, Haman ve diğerlerine Allah’ın

birliğini, büyüklüğünü, kudretini anlattılar. Yine de hepsi iman etmediler. Ya bir de kavli leyin tavsiye

ve emir edilmemiş olsaydı, başlarına neler gelecekti bir düşünmek gerek.

Kavli leyin hem millet içinde hem milletlerarası ilişkilerde dostluğu, barışı, huzuru sağlar. Her dönem

farklı mağduriyetlere sığınarak, farklı düşmanlar üreterek de siyasi başarı kazanılabilir. Ama huzur, iç

barış sağlanamaz. Mesele sadece siyasi başarı değildir ve olmamalıdır. Mesele milletin huzuru, barışı

ve millet olmak için, bir arada yaşamak için istekli olmasını sağlamaktır. Siyasetçiler hedeflerini

gözden geçirmelidir.