Öğrenmenin en kötüsü
Devlet bir çark. Bir nizam. Bir sistem, düzen. Bu çarkı çevirecek insanlar hep olageldi. Bu insanların
sıfatları, makamları, mevkileri, yetkileri ve sorumlulukları var. Sorumluluklarının varlığı görecelidir.
Kimi insanlar hiç sorumluluk almaz. Olumsuzlukların sebebi olarak hep başkalarını işaret eder. Olumlu
ne varsa da mutlaka kendisinin dehasından kaynaklanmıştır. Böyle insanlar var tarihte.
Devlet çarkın işletmek için çeşitli yöntemler var. İnsanlık usuller, yollar, tercihler bulmuş. Her şey
devletin, vatandaş da dev vermek, barınma ve korunmasını sağlamak, iş alanı göstermek zorundadır.
Başka bir yol da şudur. Kişi önemlidir. Devlet kişilerin, milletin, halkın işlerini, yaşayışını
kolaylaştırmalıdır. Alt yapı yatırımlarını yaparak, kişilerin girişimciliklerine hizmet etmeiidir. Devletin
malı mülkü hizmet için vardır. Esasında mülkiyet özeldir. Özel mülkten devlete kanunla belirlenen
miktarda ödeme yapılır.
Xxxx
Kimi devletler karma düşüncelidir. Mülk özeldir ama kanunla devlet özel mülke el koyabilir.
Devletleştirebilir. Bir başka yöntemde ise tüm vatan, tüm varlıklar, tüm insanlar bir numaralı
yöneticinin mülküdür. Ya da ailenin, ya da bir sınıfın, ya da din adamlarının, ya da askerlerin, ya da
işçilerin, ya da köylülerindir. Yani yönetimde kim varsa onundur her şey.
İşte bu çarkı çevirme yöntemlerine birer isim bulunmuş. Komünizm, Kapitalizm, Teokrasi, Oligarşi,
Monarşi, derebeylik, despotluk, tek adam yönetimi, başkanlık, yarı başkanlık, parlamenter temsili
sistem, tek meclisli parlamenter, çift meclisli parlamenter yöntem adları veriliyor.
Parlamenter sistem demokrasi genel adında toplanıyor. Başkanlık, yarı başkanlık, temsili parlamenter
yöntem gibi alt başlıkları var demokrasinin.
Tüm yönetim numunelerini gözden geçirdiğinde akıl sahibi, demokrasinin daha insancıl olduğunu fark
eder. Ama demokrasi denilince onun da alt sınıfları var. Başkanlık mı, yarı başkanlık mı, tek meclis mi,
çift meclis mi, temsili mi, bizzat mı yönetime katılınacak gibi tercihleri var.
Xxxx
Hangi yönetim biçimini tercih ederse etsin insanlık, sonunda gelip insanda düğümlenir. Çarkı
çevirecek insanların genlerine, eğitimlerine, etkilendikleri kişilerin çapına bağlı olarak bir kişilikle karşı
karşıya kalınıyor.
Xxxx
Yönetime gelen insanlar öğrendiklerini uygulamak durumunda. İnsan bilmediğini, öğrenmediğini,
hayatında olmayanı bilemez ve uygulayamaz. Yöneticiler hayatları boyunca kendilerinden büyük
yaştaki edebiyatçılardan, düşünce adamlarından, şairlerden, hatiplerden etkilenirler. Kişiliklerinin
gelişmesinde onların nakışları, fırça darbeleri, külünk darbeleri yer eder.
Etkilenilen kişiler çapsızsa, o gençlik çağında önemli sanılmış kişilerin ürettikleri düşünceler ve eserler
eleştirilmemişse, tenkit süzgecinden geçirilmemişse, o yönetici de haklı olarak öğrendiklerini
uygulayacaktır.
Etkilenilen takıntılı ama ne dediği açık olmayan nefsini putlaştırmış bir hatipse, İslam sanat ve güzellik
düşüncesini hep Osmanlı’da arayan biri ise , Ortadoğu ile yakın olmak lazım, İslam partileri kurulmalı
diyorsa bu insanlar kahraman kabul edilmiş, söyledikleri eleştirilmemişse, onlardan etkilenen
gençlerin doğru,hep doğru yapmaları beklenmemeli.
