YEREL SEÇİMLER KENT KONSEYLERİNE İŞLERLİK KAZANDIRACAK MI?
Kent konseylerinin çıkış noktası Yerel Gündem 21, çevre ve kalkınma arasındaki yaşamsal köprünün güçlendirilmesini ve kalkınmanın sürdürüle bilinir olmasını ilke edinmiştir.
Yerel Gündem 21’in çıkış noktası da 1992 yılında Rio de Jenerio da yapılan ve “Yeryüzü Zirvesi” olarak adlandırılan Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma konferansıdır.
Bilindiği üzere özellikle Avrupa da insanlar birbirlerini genelde pek tanımazlar. Türkiye’de ki gibi yaşadıkları ortamlarda mahallerinde, apartmanlarda ya da çevrelerindeki kimselerle pek iletişim kurmazlar (istisnalar hariç).
Bizde de, kent konseylerinin tüzükleri İç İşleri Bakanlığı tarafından düzenlenmiştir. Genel amaç, halkın yaşadıkları kentlere sahip çıkmaları, kentlerinin vizyonlarının geliştirilmesinde katkı sağlamaları, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma, saydamlık, sürdürüle bilinir kalkınma, dayanışma, gerekli gördüğü zamanlarda kentlerinde bulunan mülki amirlere, belediye başkanlarına hesap sormak ve vermektir. Yani kısaca kent yaşantısı içerisindeki eksiklikleri fark etmek, bunlar için projeler hazırlamak ve bu projelerin ne kadar yerine getirilip getirilmediğini denetlemek, yerine göre hesap sorup hesap vermektir.
Ne yazıktır ki, Türkiye de ki Kent Konseyleri ile yurt dışındaki Kent Konseyleri arasında derin uçurumlar vardır. Kent Konseylerinin kendi kaynakları olmadığı için belediyelere bağlı olarak çalışmaktadırlar. Kent Konseyleri belediye başkanlarının olduğu yerler de genel seçimlerin, mahalli idarelerin olduğu yerlerde 3 ay içinde yapılmalıdır. Kent konseyi genel kurulu ilk toplantısını yapmak üzere belediye başkanının çağrısı ile toplanır. Belediye başkanının başkanlığında toplanan genel kurul, toplantıyı idare etmek üzere üyeleri arasından en az üç kişiden oluşan divan kurulunu seçer.
Konsey üyeliği;
1. Mahallin en büyük mülki idare amiri veya temsilcisi,
2. Belediye başkanı ya da temsilcisi
3. Sayıları 10’u bulmayacak şekilde kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri
4. Mahalle muhtarları
5. Belediye temsilciliğini kurmuş olan parti temsilcileri
6. Üniversitelerden 2 kişiyi geçmeyecek şekilde temsilci
7. Kamu Kurumu niteliği taşıyan meslek gruplarının temsilcileri, avukatlar, noterler ve derneklerin temsilcileri.
Kent Konseyi başkanı genel kurul tarafından seçilir. Kent konseyi başkanlığının süresi ilk yıl 2 senelik, sonrasında yine 2 yıldır.
Kent Konseylerinin çalışma grupları;
1.Kadın meclisi başkanlığı
2.Gençlik meclisi başkanlığı
3.Yaşlılar meclisi başkanlığı
4. Engelliler meclisi başkanlığı
5. Çocuk meclisi başkanlığı
Kent konseyleri ile kamu kuruluşları ve belediye başkanları arasındaki koordineyi de Kent Konseyi genel Sekreteri yürütür.
Türkiye’de 81 ilden hemen hemen hepsinde Kent Konseyleri vardır, bunların bir kısmı göstermelik olarak “ha var mı, var” diye yola çıkan konseyler, bir de gerçekten arkalarında belediyelerden ve kamu kuruluşlarından destek alan ve güzel projelere imza atmış Kent konseyleri de var. Kent Konseyleri dünyada 135 ülkede binlerce vilayet ve ilçelerde faaliyet gösteriyorlar.
Gönül ister ki Kent Konseylerinin kendilerine ait kaynakları olsun kendi harcamalarını yapabilsinler, lakin bulundukları yerlerdeki mülki amirler ve belediye başkanları da denetlesin.
Ne yazıktır ki, Türkiye de Kent Konseyleri belediyelerin arka bahçesinden öteye geçemiyorlar. Yapacakları her işte belediyelerin kararına bağlı kalmak zorundalar. Görevlerini gayet güzel yapan Kent Konseylerini bu yazımın dışında bırakıyorum. Çünkü belediyelerin sağ kolu gibi çalışan konseylerde mevcut.
2 senede bir yapılan genel kurulun neleri başarıp neleri başaramadığını şeffaflık ilkesine dayalı olarak halkla paylaşmalıdır. Kent konseyi başkanlarını belediye başkanları değil de halk kendileri seçmelidir ve görev dağılımında da söz sahibi olmalıdırlar.
İnsanlar bazen belediye başkanlarına valilere ya da yardımcılarına ulaşamaya bilirler ama kendi içlerinden seçtikleri kent konseylerine ise kolayca ulaşabilir ve dertlerini kolayca anlatabilirler.
Halk kitlelerinin sosyal, ekonomik gereksinimlerine cevap vermeleri için, Kent Konseylerini mali bakımdan güçlü idari bakımdan da yetkili kılmak artık bir zorunluluktur.
